Pierwszy sochaczewski murowany ratusz powstał w 1780 roku. Z powodu złego stanu technicznego, rozebrano go w 1818 roku.
Wspaniały budynek nowego ratusza wzniesiono w latach 1825-28 według projektu Bonifacego Witkowskiego, bardzo modnego wówczas architekta mazowieckich budowli, specjalisty od ratuszy (zbudował siedziby władz m.in. w Łowiczu, Rawie Mazowieckiej, a także w Łodzi, Kutnie i Skierniewicach). Ratusz w Sochaczewie zajął sporą część rynku, a wielkością i architekturą przypominał pałac. Miał portyk na czterech kolumnach i belwederek zwieńczony balustradą. Najbardziej był podobny do ratusza w Łowiczu. Niestety, położenie na wysokim brzegu Bzury sprawiło, że budynek był wielokrotnie niszczony.
Po raz pierwszy już w czasie powstania listopadowego (przy odbudowie zrezygnowano z belwederka i kolumn).
Niemal doszczętne został zrównany z ziemią podczas I wojny światowej. Odbudowany w 1918 roku, „poległ” w czasie II wojny światowej. Zbudowano go na nowo, a z oryginalnej budowli pozostały jedynie sklepione kolebkowo piwnice.
Od 1973 roku w ratuszu funkcjonuje Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą (jako muzeum państwowe od 1977 roku). Gromadzi ono przede wszystkim pamiątki, dokumenty i fotografie związane z Bitwą nad Bzurą (9-19 września 1939 r.). To największa kolekcja broni, ekwipunku, umundurowania i innych pamiątek z Kampanii 1939 roku w Polsce
Na dziedzińcu urządzono skansen sprzętu bojowego Wojska Polskiego.
 |
| wordpress.com |
O początkach muzeum czytamy: „Założył je kiedyś, w roku 1973, plastyk Maciej Wojewoda. Pomagali mu chłopi z Brochowa, Iłowa, Janówka, Uderza, Bud Starych – jedni taplali się razem z Maćkiem w bagnie, inni ryli jeszcze raz okopy na swych polach, szukając zakopanych pamiątek, inni zdzierali strzechy, by znaleźć ukryty bagnet… Na wieść, że jest takie muzeum w Sochaczewie, zjeżdżali się we wrześniu uczestnicy bitwy, młodzież harcerska paliła ogniska na miejscu krwawej przeprawy, słuchano o północy artylerzystów;
Ludwika Głowackiego
16 września 1939 roku jako dowódca 2 Dywizjonu 17 Pułku Artylerii Lekkiej, wraz ze swoimi żołnierzami znalazł się w rejonie majątku Ruszki niedaleko Sochaczewa.
Kamienie wkręcaj, lecz strzelaj!
Ludwik Głowacki, dowódca 6 Baterii II Dywizjonu, w swojej książce pod tytułem
„17 Wielkopolska Dywizja Piechoty w Kampanii 1939 r.”
tak opisuje te dramatyczne chwile:
„Nerwy naprężone do ostatka. I nagle czuję jakby pchnięcie sztyletem w samo serce. Błysk zrozumienia strasznej prawdy. Czołgi! Całe masy brunatnych czołgów! Suną spokojnie w dwóch falach, o szerokości 800 metrów, jedna za drugą, wprost na mnie. Widać ich białe krzyże. Patrzę odrętwiały, czuję lodowaty chłód śmierci, która czai się obok. Żegnam się w myśli ze spokojnym do niedawna domem moim, żoną i dzieckiem. Jednocześnie podświadomie, z nawyku obliczam, obmyślam najskuteczniejszy ogień i sposób strzelania. Powoli tężeje we mnie wszystko. Jestem już spokojny. To nieważne, że zginiemy. Chodzi tylko o to, aby zniszczyć choć jeden, dwa czołgi nieprzyjacielskie, bo cóż ja mogę zrobić z moją baterią przeciw takiej potędze. Zmieniam komendę. Przenoszę ogień jednym pociskiem na środek masy czołgów. Pociski są celne. Niektóre wzniecają pożary. To palą się czołgi. Prowadzę ogień na celowniku 1600 i 1500 z najwyższym natężeniem. Nagle wśród czołgów powstaje jakieś zamieszanie. Nie chcę wierzyć własnym oczom. To chyba niemożliwe! Czołgi zawracają i uciekają… Telefonuje oficer ogniowy: – Zapalniki natychmiastowe skończyły się, jakimi zapalnikami strzelać? Jakie masz? Kamienie wkręcaj, lecz strzelaj!(…)”.
i Andrzeja Doroszewskiego,
którzy skutecznie bili wroga (…).
Na ścianie frontowej znajdują się cztery tablice kommemoratywne,
m. in.: dotyczące sześćsetlecia miasta (z 1968 roku) oraz żołnierzy poległych we wrześniu 1939 roku (z 1989 roku).
We dwutraktowym wnętrzu największym pomieszczeniem jest sień przejazdowa z dwiema kolumnami na osi. W pokojach znajduje się ekspozycja dotycząca dziejów Sochaczewa oraz militariów z czasów II wojny światowej.
woj. mazowieckie,
pow. sochaczewski,
gmina Sochaczew
czerwiec 2020
źródło; expressochaczewski.pl, zabytek.pl, proszewycieczki.wordpress.com, wikipedia.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Krytykę przyjmę z pokorą, wulgaryzmy będę usuwał bez wyjątków.
Zbyszek.